Lantaarnpalen die met elkaar ‘praten’ en hun eigen onderhoud regelen en betalen, zonder dat daar nog een ambtenaar aan te pas komt. Een jaar geleden was dit nog toekomstmuziek, maar de Gemeente Alphen aan de Rijn heeft haar lantaarnpalen inmiddels op de blockchain kunnen zetten, gekoppeld aan smart contracts. Indien er een lantaarnpaal defect gaat, wordt automatisch een opdracht uitgezet, waar partijen op kunnen inschrijven. De inschrijvingen worden gecontroleerd middels een smart contract en de winnende partij, mag de opdracht direct uitvoeren. Als de lantaarnpaal merkt dat het defect is verholpen, wordt het bedrijf direct uitbetaald; een proces dat veel administratie, tijd en dus geld bespaart en fouten voorkomt.
‘Smart contracts’ zijn een van de meest interessante toepassingen die worden gebouwd op (en met!) blockchaintechnologie. Simpel gezegd is het een stukje software dat automatisch controleert of aan vooraf vastgestelde voorwaarden, wordt voldaan. Dit kan dus het voorbeeld van de lantaarnpalen in Alphen zijn, maar ook uitgebreide contracten, zoals aanbestedingen en subsidies. Gemeenten experimenteren al met onderdelen van hun zorgverlening, pgb’s e.d.
De techniek dateert al van 1995, maar is met de komst van blockchain pas echt bruikbaar geworden, dit omdat beide technieken zo goed samen gaan, maar ook doordat als een smart contract op de blockchain staat, het niet meer kan worden gewijzigd of verwijderd.
Samen met robotisering en kunstmatige inttelligentie gaan smart contracts een grote impact hebben op de contracten en dus op (het verdienmodel van) degenen die die opstellen en uitvoeren, zoals advocaten en notarissen, zegt blockchain expert Jan Scheele. Fin-tech advocaat Charles Luckers is het daar slechts ten dele mee eens.
CL: de innovaties zijn inderdaad heel inspirerend, al denk ik niet dat dit zo snel de advocatuur gaat ontwrichten. Wij hebben al twee jaar zelf ervaring met smart contracts en er zelfs onder het label LegalShares een apart bedrijf voor opgezet. We merkten echter dat de techniek simpelweg nog niet ver genoeg is om advocaten nu al deels te vervangen. Bovendien levert het ons veel heel nieuw werk op.
JS: het is net als in de begindagen van het internet, er wordt momenteel door tientallen bedrijven in Nederland volop geëxperimenteerd met mogelijke oplossingen en heel druk gebouwd door verschillende bedrijven aan nieuwe innovaties.
CL: klopt, het gaat heel hard en komt er zeker.
JS: ik ga er ook niet vanuit dat elk contract “smart” gaat worden, maar denk dat het wel ontzettend veel administratieve rompslomp kan weghalen, fouten kan voorkomen en veel meer zekerheid biedt.
CL: die “zekerheid” is nog niet zo zeker! Een gemeente zal altijd wel kunnen betalen, maar daarbuiten moet er wel uiteindelijk genoeg geld op een bankrekening of (nog mooier:) een bitcoinwallet staan. Uiteindelijk is betaling de zwakste kant van de meeste deals en dat voorkomen smart contracts niet (en met die Bitcoin loopt het ook nog niet zo lekker, helaas!).
JS: okay, los ik met mijn vriendjes voor je op!
CL: ook okay……en denk je ook even aan de internationale aspecten! Als een smart contract grensoverschrijdend is, welk recht uit welk land is dan geldig?
JS: dat los jij dan maar op!
